نصب و راه اندازی کارت تلفنی روی ایزابل

در قسمت قبل از دوره آموزش ایزابل به روش های اتصال ایزابل به خطوط شهری و تلفن های آنالوگ پرداختیم . در این مطلب قصد داریم روش اتصال کارت های تلفنی به سرور ایزابل را توضیح دهیم ،یکی از قابلیت های عالی الستیکس که در حال حاضر در ایزابل هم موجود می باشد ، نصب و تنظیم اولیه کارت های تلفنی به صورت خودکار می باشد. در ادامه به این مسئله بیشتر خواهیم پرداخت.

کمی بیشتر راجع به کارت های تلفنی ویپ

کارت های تلفنی مانند بقیه کارت های توسعه ، روی شکاف PCI و یا PCI-Express قرار می گیرند . کارت های تلفنی آموزش ویپ با تعداد  پورت استاندارد یعنی ۴ ، ۸ ، ۱۶ و ۳۲ عرضه می شوند . این کارت ها معمولا سه بخش دارد .

• شاسی کارت (همان قسمتی که روی مادربورد قرار می گیرد) در این قسمت مهم ترین نکته انتخاب درگاه اتصال است که بستگی به نوع سرور ایزابل باید pci و یا pci express را انتخاب کنید.

توجه داشته باشید بعضی از کارت های تلفنی ایزابل استریسک دارای پورت پاور (Molex 4 pin)  هستند. در صورتی آموزش نصب کارت تلفنی که روی کارت ماژول FXS قرار می دهید لازم است این پورت را نیز به منبع تغذیه سرور متصل کنید. در غیر این صورت نیازی به اتصال آن نیست.

در تصویر زیر یک کارت تلفنی محصول شرکت Atcom را می بینید

• ماژول ها : برای فعال سازی و اینکه تعیین کنیم کدام پورت از کارت FXO یا FXS باشد بر روی شاسی کارت ، ماژول قرار می دهیم . معمولا برای کارت های کم ظرفیت به ازای هر پورت یک ماژول نصب می شود و برای کارت هایی با ظرفیت بالا معمولا به ازای دو و یا چهار پورت یک کارت تلفن ایزابل ماژول نصب می شود ، به اصطلاح به این نوع ماژول ها ، ماژول دوال (Daul) و یا ماژول کواد (Qaud) گفته می شود ، یعنی در زمان خرید کارت آموزش voip آنالوگ حتما فروشنده از شما خواهد پرسید که روی کارت چند ماژول FXS و چند ماژول FXO قرار دهد.

به دلیل آنکه شما به تعداد خط مورد نیاز ، ماژول تهیه می کنید استفاده از کارت هنگامی که تعداد خطوط شما با تعدا پورت های استاندارد کارت برابر نیست  مقرون به صرفه تر است.

در تصویر زیر یک ماژول FXO سینگل و یک ماژول FXS سینگل را می بینید.

• اکو کنسلر : تبدیل آنالوگ به دیجیتال خطوط تلفن همواره باعث ایجاد اکو در صدا می شود هر چند که ایزابل مجهز به اکو کنسلر نرم افزاری می باشد ولی می توانید با نصب اکو کنسلر سخت افزاری روی کارت ، اکو را از صدا حذف کنید.

در تصویر زیر ماژول Echo canceler مخصوص کارت  دیجیوم P410 را می بینید .

دقت کنید که همه کارت های تلفنی از اکو کنسلر سخت افزاری پشتیبانی نمی کنند.

در تصویر زیر یک کارت TDM410p محصول شرکت digium را می بینید که  ۴ ماژول FXO و ماژول Echo canceller روی آن قرار گرفته است.

انواع کارت تلفنی مناسب برای ایزابل ( الستیکس )

کارت های تلفنی در بازار به دو دسته تقسیم می شوند کارت هایی که از درایور شرکت digium استفاده می کنند و کارت های شرکت sangoma .

کارت های زیادی در بازار موجود می باشند که از درایور شرکت دیجیوم استفاده می کنند آموزش ESSABEL از این میان می توان به برند های OpenVox ، Digium ، Atcom اشاره کرد که در بازار ایران شناخته شده تر هستند کارت های Noname هم در بازار وجود دارند که همگی از درایور دیجیوم استفاده می کنند.

نصب کارت تلفنی روی ایزابل ( الستیکس )

در ابتدا ماژول های مورد نظر را روی کارت تلفنی قرار می دهید سپس کارت تلفنی را وابسته به نوع کارت آموزش ایزابل روی شکاف PCI و یا PCI اکسپرس بعد از خاموش کردن سرور ایزابل نصب می کنیم و سپس  سرور ایزابل را روشن می کنید.

نصب کارت های تلفنی با درایور دیجیوم

نصب این کارت ها بسیار ساده است مانند آموزش ایزابل تصویر زیر به  منوی System رفته سپس Hardware Detector را انتخاب می کنیم. در پنجره باز شده روی دکمه  Detect new Hardware کلیک می کنیم کمی صبر می کنیم تا دوباره صفحه بارگذاری شود.

خواهید دید که به راحتی کارت نصب شده و وضعیت پورت های آن نمایش داده می شود.

نصب کارت های شرکت سنگوما کمی پیچیده تر است که در قسمت بعد از دوره آموزش ایزابل به تفصیل به آن خواهیم پرداخت.

سخت افزار های تلفنی برای ایزابل

در این قسمت از دوره آموزش ایزابل به بررسی سخت افزار های جانبی  جهت راه اندازی سرور ایزابل  خواهیم پرداخت .

در قسمت اول دوره آموزشی ایزابل سخت افزار لازم جهت راه اندازی سیستم را بیان کردیم ، اما برای راه اندازی یک سیستم تلفنی به سخت افزار های دیگری نیز  نیاز داریم.

شاید تا اینجای کار برای شما هم سوال پیش آمده باشد که چطور می توان خطوط آنالوگ شهری و یا دستگاه های تلفن معمولی را به سرور ایزابل  متصل کرد.

قبل از این که وارد توضیحات بیشتر شویم لازم است با اصطلاح در VOIP آشنا شوید ،FXO و FXS و E1

پورت FXO

FXO مخفف Foreign Exchange Office  می باشد در واقع FXO پورتی است که سیگنال آنالوگ خطوط تلفن را دریافت می کند و یا به عبارت ساده تر FXO پورتی است که بوق خطوط تلفن را دریافت می کند.

پورت FXS

FXS مخفف Foreign Exchange Station  می باشد ، FXS پورتی است که سیگنال تلفن های آنالوگ را تولید می کند ، به عبارت ساده تر پورت FXS بوق تلفن به شما می دهد.

پورت E1

E1 نوعی انتقال دهنده  خطوط تلفن با استاندارد های اروپایی است  که در کشور ما نیز کاربرد دارد اموزش ویپ ( در زمان نگارش این مطلب خطوط E1 در تهران دیگر ارائه نمی شود ، ولی خطوطی که از قبل وجود داشتند کماکان پا برجا هستند) با استفاده از خطوط E1 می توانید ۳۰ خط تلفن را روی یک زوج سیم مسی منتقل کنید  برای اتصال این نوع خطوط  به سرور ایزابل نیاز به پورت E1  می باشد.

با این تعاریف در حال حاضر می دانیم در صورتی که بخواهیم خط شهری آنالوگ را به داخل سرور ایزابل بیاوریم باید پورت FXO داشته و اگر بخواهیم تلفن های آنالوگ را به سرور ایزابل متصل کنیم باید پورت FXS داشته  و برای خطوط E1 نیز باید پورت E1 موجود باشد.

دو راه کار برای اضافه کردن این پورت ها به سیستم تلفنی وجود دارد:

• استفاده از Gateway

گیتوی های ویپ در واقع پورت های لازم برای استفاده در سیستم تلفنی را تامین می کنند ، آموزش voip گیتوی های ویپ از طریق شبکه به سرور ایزابل متصل می شوند ( در سایت می توانید آموزش اتصال چند مدل Gateway را به سرور ایزابل مشاهده کنید )

• استفاده از کارت های تلفنی

کارت های تلفنی هم مانند gateway ها پورت های لازم را تامین می کنند با این تفاوت که به باس های اصلی سیستم متصل می شوند  (PCI،PCI Express).

هر کدام از  سخت افزار ها معایب و مزایای خود را دارد .

مزایای گیتوی ها

• مستقل بودن از سخت افزار سرور
• امکان جایگذاری جدا از سرور ( کم کردن سیم کشی)
• امکان استفاده در سیستم تلفنی های غیر استریسکی
• امکان اتصال به سرور های مجازی
• تنوع بیشتر سازنده ها

معایب  گیتوی ها

• پیچیدگی تنظیمات برای اتصال Gateway به سرور ایزابل
• قیمت بالا

مزایای کارت های تلفنی

• سهولت در نصب و راه اندازی  Gateway
• قیمت پایین تر
• بی نیاز از اتصالات اضافی (برق و شبکه)

معایب کارت های تلفنی

• ایجاد بار برای پردازشگر سیستم
• نیاز به اتصال مستقیم خطوط به سرور ایزابل
• عدم توانایی استفاده از کارت ها در ماشین های مجازی (امکان استفاده از passthroughدر esxi وجود دارد ولی توصیه نمی شود )
• محدود بودن استفاده از کارت ها از نظر تعداد ( محدود بودن پورت های سیستم)
• عدم امکان استفاده در سیستم های غیر استریسکی

در باره کیفیت صدا در مقایسه بحثی انجام نداده ایم ، زیرا کیفیت صدا بیشتر به مرغوبیت آموزش ESSABEL کارت یا گیتوی و خطوط تلفن بستگی دارد و تفاوتی در کارت و گیتوی نمی کند.

در قسمت آینده روش های اضافه کردن کارت به سرور ایزابل را آموزش خواهیم داد.

آموزش AGENDA در ایزابل

در این قسمت از دوره آموزش ایزابل به یکی از ماژول های اضافی ایزابل خواهیم پرداخت این ماژول Agenda یا دستور جلسات نام دارد. این ماژول منحصر به ایزابل نمی شود و در الستیکس ۲٫۵ و ۴ نیز وجود داشت. ماژول agenda از طریق منوی سمت چپ قابل دسترس تقویم در ازابل است ، این ماژول شامل دو قسمت می باشد.

تقویم در ماژول AGENDA

قسمت اول Calender  یا تقویم نام دارد با کلیک روی این گزینه یک تقویم مشاهده AGENDA در ایزابل خواهید کرد (متاسفانه این تقویم فقط به صورت میلادی در دسترس می باشد) در بالای صفحه فیلتر هایی جهت نوع نمایش تقویم وجود دارد. اما این یک تقویم تقویم در ایزابل معمولی نیست ، شما با کلیک روی گزینه Create new Event می توانید یک رویداد در تقویم ایجاد کنید . نحوه ایجاد رویداد بسیار ساده است در ابتدا با agenda در ایزابل صفحه ای مطابق تصویر زیر مواجه می شوید.

در این صفحه می توانید یک نام و توضیح برای رویداد خود بنویسید (این رویداد می تواند یاد آوری یک جلسه کاری و یا یک مناسبت باشد) . تاریخ و ساعت شروع و پایان آن را درج کنید (شروع و پایان بیشتر مربوط به جلسات کاری می باشد)   با کلیک روی گزینه Configure a phone call reminder می توانید از وقوع این رویداد مطلع شوید ، در این بخش شما  می توانید یک داخلی و یا خط شهری وارد کنید و میزان آموزش ویپ زمان قبل از رویداد جهت یادآوری را انتخاب کنید. در این قسمت می توانید یک متن نیز وارد کنید تا بعد از تماس این متن به صورت صوتی برای شخص مورد نظر پخش شود. با کلیک روی Notify Guests by Email  هم می توانید یاد آوری را از طریق Email  انجام دهید. در قسمت های بعدی دوره آموزش ایزابل  با تنظیمات Email در ایزابل آشنا خواهیم شد.

توجه

توجه کنید برای استفاده از این قسمت باید موتور تبدیل متن به گفتار ایزابل روشن باشد . برای این کار می تواند از مسیر PBX->TOOLS->FESTIVAL اقدام به فعال سازی آن کنید. و همچنین در صورتی که مقصد تماس جهت یاد آوری یک خط شهری یا همراه باشد . خطوط خروجی شما باید از نوع دیجیتال باشد (مانند SIP-TRUNK و یا خطوط PRI) در غیر این صورت متن پیام به صورت ناقص برای مخاطب پخش خواهد شد.

پیشنهاد

دقت کنید تلاش های زیادی توسط تیم های متفاوتی جهت شمسی کردن تقویم این ماژول انجام شده است ولی هیچ کدام بدون نقص نیستند. در صورتی که این ماژول برای شما جذاب و نیاز به استفاده از آن را در سازمان خود حس می کنید می توانید از ماژول VOIPING جهت این کار استفاده کنید.

دفترچه تلفن ایزابل

قسمت بعدی ماژول Agenda یک دفتر تلفن می باشد که می توانید مخاطبین خود را در آن وارد کنید و از طریق آن به راحتی با مخاطبین خود در تماس باشید . روش کار آن بدین شکل است که بعد از جستجوی مخاطب در این دفترچه تلفن فقط کافیست روی دکمه سبز رنگ کلیک کنید تا آموزش VOIP ابتدا داخلی شما زنگ بخورد و سپس تماس با مخاطب شما برقرار شود . هر چند این ماژول بسیار کاربردی است ولی با چند بار استفاده متوجه خواهید شد که به دلیل نا کارآمد بودن قسمت جست و جو عملاً بلا استفاده می باشد.

پیشنهاد

در صورتی که به یک دفترچه تلفن کارآمد با امکاناتی فراتر از این ماژول نیاز دارید بهتر است سری به دفتر تلفن هوشمند ویپینگ بزنید.

تنظیمات شبکه در ایزابل

در این قسمت از دوره آموزش ایزابل ابتدا نگاهی کلی به پنل وب ایزابل می کنیم و سپس به تنظیمات شبکه ای در ایزابل می پردازیم .

نگاهی به پنل وب ایزابل

در قسمت قبل آموزش توانستیم به پنل وب دسترسی پیدا کنیم با ورود به این پنل با تنظیمات شبکه در ایزابل یک پنجره کوچک مبنی برثبت نام و یا ورود به حساب ایزابل بر خورد می کنیم شما می توانید این پنجره را نادیده بگیرید و یا یک اکانت ایزابل برای خود بسازید و با آن وارد شوید. در صورتی که با اکانت ایزابل وارد شوید امکان اضافه کردن افزونه های ایزابل را از طریق پنل وب خواهید داشت و البته از دست این پنجره که بعد از هر بار ورود نمایش داده می شود هم خلاص خواهید شد.

با گذر از این قسمت بعد از ورود شما داشبورد ایزابل را خواهید دید که اطلاعات کلی سرور را مانند نوع سخت افزار ، فضای ذخیره سازی ، میزان بار پردازنده و …. را به شما نشان می دهد.

در سمت چپ هم منوی اصلی وجود دارد که دسترسی به قسمت های مختلف را ممکن می سازد ، هر چند در Issabel 4 سعی شده پنل وب به صورت ریسپانسیو ( سازگار با موبایل ) باشد ولی خب چندان نمی شود روی این قضیه حساب کرد.

در منوی سمت چپ مانند تصویر زیر می توانید داشبورد ایزابل را مطابق میل خود ویرایش کنید البته جایگاه اپلت ها رانیز با استفاده از Drag & Drop می توانید تغییر دهید.

تنظیمات شبکه در ایزابل

هر چند در صورتی که تسلط نسبی به سیستم عامل CentOS داشته باشید نیازی به استفاده از این منو نخواهید داشت و می توانید این امکانات را در خط فرمان انجام دهید ولی همانطور که در قسمت های قبل دوره آموزش ایزابل هم اشاره کردیم محبوبیت ایزابل بخاطر امکانات جانبی آن است یکی از همین امکانات انجام تنظیمات شبکه ای در پنل وب است.

مانند تصویر زیر از طریق منوی سمت چپ می توانید به تنظیمات شبکه دسترسی داشته باشید.

گزینه اول در تنظیمات شبکه مربوط به تنظیمات Ip می باشد ، با کلیک روی نام کارت شبکه می تواند آن را ویرایش کنید

و با کلیک روی دکمه Edit Network Parameter می توانید تنظیمات Gateway و آدرس های DNS را انجام دهید. توجه داشته باشید آموزش voip در صورتیکه بیشتر از یک کارت شبکه روی سیستم دارید بهتر است زیاد به این قسمت اعتماد نکنید و از همان روشی که در قسمت قبل ، از طریق کنسول آموزش دادیم استفاده کنید.

قسمت بعدی مربوط به راه اندازی DHCP سرور روی ایزابل است ، شاید شما در شبکه خود DHCP سرور دیگری داشته باشید ولی در صورتی که ندارید راه اندازی DHCP سرور ایزابل بسیار راحت است و شما را از دادن IP استاتیک به تلفن ها بی نیاز می کند.

منوی بعدی DHCP Clinet List  است می توانید لیست تجهیزاتی که از ایزابل IP دریافت کرده اند را ببینید.

قسمت بعدی Assign IP Address to Host  می باشد در این قسمت می توانید برای یک Mac آدرس خاص یک IP در نظر بگیرید تا همیشه آن IP به وسیله مورد نظر شما تخصیص داده شود.

قسمت آخر هم مربوط به دو ابزار کار آمد Ping و Traceroot می باشد که می تواند اتصالات ایزابل به شبکه را با آنها بررسی کنید. ( این قسمت مخصوص ایزابل می باشد و Elastix4 فاقد ابزار ping و Traceroot می باشد )

همانطور که دیدید ایزابل تقریبا شما را از رجوع به خط فرمان سیستم عامل  آموزش ویپ بی نیاز کرده است.

دسترسی به پنل وب ایزابل

در این قسمت از مجموعه آموزش ایزابل به نحوه دسترسی به پنل وب ایزابل خواهیم پرداخت ، و تمام مشکلاتی که ممکن است مانع دسترسی شما شوند را بررسی خواهیم کرد .  تمام حالت های بازیابی پسورد در ایزابل را نیز بررسی خواهیم کرد . بعد از این آموزش قطعاً به پنل وب دسترسی خواهید داشت.

باز کردن پنل وب ایزابل

برای دسترسی به پنل وب شما می توانید IP سرور ایزابل را در مرورگر وب وارد کنید تا به آموزش پنل وب ایزابل پنل تنظیمات دسترسی داشته باشید . همانطور که در قسمت قبلی ازدوره آموزش ایزابل توضیح دادیم ، IP سرور را می توانید هنگام نصب تعیین کنید . در صورتی  آموزش ویپ که در هنگام نصب IP سرور را مشخص نکرده باشید سیستم عامل به صورت پیش فرض از DHCP سرور ، IP خواهد گرفت  به هر حال اگر  به هر دلیل IP سرور ایزابل  را نمی دانید کافی است از طریق کنسول به سرور ایزابل  متصل شده و با کاربر root به سیستم وارد شوید .

همانطور که در تصویر بالا می بیند در کنسول URL برای اتصال به آموزش پنل وب ایزابل  سرور ایزابل نمایش داده می شود.

تغییر IP سرور ایزابل

در صورتی که از این IP نمی خواهید استفاده کنید و یا می خواهید IP جدیدی به سرور ایزابل بدهید و به صورت کلی به تنظیمات کارت شبکه از طریق کنسول وارد شوید ، کافی است در کنسول ایزابل دستور nmtui را وارد کنید تا به صورت کاملا گرافیکی به تنظیمات کارت شبکه دسترسی داشته باشید.

مانند تصویر بالا به منو Edit a connection رفته و کارت شبکه مورد نظر خود را ویرایش کنید.

بعد از انجام تغییرات دستور Service network restart را اجرا کنید تا تغییرات اعمال شود.

فراموش کردن پسورد ROOT سرور ایزابل

اگر به خاطر داشته باشید در هنگام نصب ایزابل باید کلمه عبوری برای کاربر root انتخاب میکردیم . آموزش voip در صورتی که این کلمه عبور را فراموش کرده اید می توانید آن را بازیابی کنید .

برای بازیابی پسورد root ایزابل باید به صورت فیزیکی به سرور دسترسی داشته باشید ، سرور را راه اندازی مجدد کنید ، در هنگام بالا آمدن سرور ایزابل با تصویری مانند شکل زیر مواجه می شویم.

با استفاده از کلید Arow Up و Arow Down عملیات boot را متوقف میکنیم روی گزینه اول با زدن کلید e وارد ویرایش تنظیمات  بوت می شویم.

مانند تصویر بالا کلمه ro به معنای Read Only را پیدا کرده و آن را با عبارت rw init=/sysroot/bin/sh جایگزین می کنیم سپس با زدن کلید Ctrl+X وارد حالت Single User Mode  می شویم در این مورد با استفاده از دستورات زیر کلمه عبور جدیدی برای کاربر root انتخاب می کنیم.

1. chroot /sysroot
2. passwd با زدن این دستور کلمه عبور جدید و تاییدیه آن را باید وارد کنید
3. touch /.autorelabel
4. exit

و در آخر هم با دستور reboot سیستم را راه اندازی مجدد می کنیم و با کلمه عبور جدید وارد می شویم.

تا اینجای کار مطمئناً سرور ایزابل شما یک IP دارد و شما از آن مطلع هستید با وارد کردن آن در آموزش ESSABEl مرورگر وب وارد پنل وب ایزابل می شوید. در اینجا هم از شما یک نام کاربری و کلمه عبور  می خواهد نام کاربری آن admin و کلمه عبور آن را در هنگام نصب به آن داده اید در صورتی که آن را فراموش کرده اید نگران نباشید می توانیم آن را دوباره بازیابی کنیم.

بازیابی کلمه عبور در ایزابل

برای بازیابی کلمه عبور پنل وب ایزابل دو باره باید وارد کنسول سیستم عامل شوید . اما حالا قطعاً IP سرور ایزابل و کلمه عبور کاربر root را می دانیم برای همین دیگر لازم نیست پای کنسول فیزیکی سرور برویم و می توانیم با استفاده از یک نرم افزار Terminal به سرور ایزابل SSH بزینم در قسمت قبل دوره آموزش ایزابل ، نرم افزار Putty را معرفی کرده بودیم برای این منظور از نرم افزار Putty استفاده می کنیم.

بعد از وارد شدن به کنسول سیستم عامل دستور زیر را در کنسول وارد می کنیم.

sqlite3 /var/www/db/acl.db “UPDATE acl_user SET md5_password=’`echo -n voiping|md5sum|cut -d’ ‘ -f1`’ WHERE name=’admin'”

با استفاده از این دستور کلمه عبور شما به voiping تغییر می کند ،در این دستور می توانید کلمه voiping را با هر کلمه دیگر که می خواهید به عنوان کلمه عبور استفاده کنید جایگزین نمایید.

نکته

در صورتی که می خواهید به پنل وب ایزابل وارد شوید و با پیغام خطای کلمه عبور اشتباه مواجه می شوید و از کلمه عبور خود مطمئن هستید به احتمال زیاد حافظه دیسک شما پر شده است بهتر است مقداری فضا روی دیسک آزاد کنید تا بتوانید بدون مشکل به پنل وب وارد شوید.