آشنایی با محصولات VOIP سیسکو – بخش اول

وقت بخیر . با قسمت چهارم از سری مقالات آموزش ویپ سیسکو در خدمت شما عزیزان هستیم . پس از آشنایی با مفاهیم و مقدمات اولیه VOIP می‌خواهیم وارد دنیای سیسکو شویم و یک مرور کلی بر ویژگی‌ها و کاربرد‌های محصولات ویپ سیسکو داشته باشیم . کمپانی سیسکو برای راه‌اندازی یک مرکز تلفنی تحت شبکه قدرتمند محصولات و تجهزات بسیار‌ متنوعی را به بازار ارائه کرده است که همگی این محصولات به صورت کاملا یکپارچه و دقیق با یکدیگر هسته اصلی یک مرکز تلفن تمام عیار را شکل می‌دهند . محصولات UC یا Unified Communication سیسکو به چهار دسته اصلی تقسیم می‌شوند .

• Cisco Unified Communications Manager Express (CME)
• Cisco Unified Communications Manager (CUCM)
• Cisco Unity Connection (CUC)
• Cisco Unified Communications Manager IM & Presence

چهار موردی که در فوق به آن اشاره شده است تنها راهکار‌های اصلی در محصولات ویپ سیسکو می‌باشند و شما می‌توانید با نصب و راه‌اندازی نرم‌افزار‌های دیگر قابلیت‌های ویژه‌ای به مرکز تلفنی سازمان خود اضافه کنید . در ادامه مقاله به بررسی محصولات ذکر‌ شده و دیگر راهکار‌های این کمپانی قدرتمند می‌پردازیم .

معرفی CME در راه‌کار‌های VOIP سیسکو

در مرحله‌ی اول از معرفی محصولات ویپ سیسکو به معرفی CME می‌پردازیم . همانطور که می‌دانید روترهای سیسکو دارای قابلیت‌های بسیار زیادی هستند که یکی از این ویژگی‌ها قابلیت تبدیل شدن به مرکز تلفن می‌باشد . شما می‌توانید روی روتر سیسکو خود با قرار دادن PVDM و ماژول‌های FXO , FXS , E1 و … ( که در مقالات بعدی در مورد آن‌ها صحبت خواهیم کرد ) یک مرکز تلفن ویپ ایجاد کنید . و با رجیستر کردن تلفن‌های خود روی CME تماس‌های خود را به کمک این روتر برقرار کنید .

نکته‌ای که در این باره باید در نظر داشته باشید این است که به طور کلی تنها روتر‌های سری ISR و ISRG2 قابلیت تبدیل شدن به مرکز تلفنی ویپ را دارند ( البته استثنا‌هایی هم وجود دارد که به دلیل مشکلات و عدم سازگاری در بسیاری از موارد از آن‌ها صرف نظر می‌کنیم ) .

مسئله‌ی دیگری که باید در مورد راه‌اندازی سرویس CME در نظر داشته باشید این است که روتر‌های سری ISRG2 دارای IOS Universal 15 می‌باشند که برای فعالسازی قابلیت CME روی آن‌ها باید کد لایسنس یا PAK تهیه فرمایید . روتر‌های سری ISR معمولا از IOS 12 استفاده می‌کنند . این IOS ها نیاز به مجوز فعالسازی برای CME ندارند .

بدیهی است که مدل‌های مختلف سرور سیسکو بسته به قدرت سخت‌افزاری که دارند تعداد تلفن‌های مختلفی را برای اتصال به مرکز تلفن CME پشتیبانی می‌کنند . بنابراین زمان تهیه روتر برای پیاده‌سازی CME حتما باید به توانایی و سازگاری مدل روتری که در نظر دارید توجه فرمایید .

چند نکته در رابطه با CME :

1. تلفن‌ها روی روتر سیسکو با دو پروتکل SCCP یا Sip رجیستر می‌شوند . زمانی که تلفن‌ها از SCCP استفاده می‌کنند Session پروتکل RTP ( که در قسمت سوم در رابطه با آن صحبت کردیم ) به صورت End To End برقرار می‌شود . یعنی RTP دیگر از روی روتر عبور نمی‌کند بلکه به صورت مستقیم بین دو تلفن برقرار می‌شود و در صورت حذف روتر پس از برقراری ارتباط ، تماس قطع نخواهد شد .
2. در هنگام تماس دو تلفن با یکدیگر ، عملیات جست‌وجو در جدول مسیریابی تماس ، تبدیل کدک ، ارسال سیگنال برای پایان تماس و … همگی توسط روتر انجام می‌شود .
3. CME به تنهایی قابلیت ضبط مکالمه ، IVR ، پست صوتی ، ویدیو کنفرانس و …. را ندارد . خدمات ویپ برای راه‌اندازی این قابلیت‌ها باید از نرم‌افزار‌ها یا ماژول‌های خارجی استفاده نمایید که به دلیل وجود مشکلات و مسائل متعدد در زمان پیاده‌سازی ، کاربرد این مرکز تلفنی سیسکو کاهش چشمگیری پیدا می‌کند .

معرفی CUE در راه‌کار‌های VOIP سیسکو

CUE یکی دیگر از محصولات ویپ سیسکو می‌باشد ، شما به کمک این ماژول سخت‌افزاری می‌توان قابلیت‌های متعددی روی روتر CME خود پیاده‌سازی نمایید . این ماژول‌ها در انواع مختلف با اینترفیس‌های مختلف برای اتصال به روتر سیسکو طراحی شده‌اند که باید متناسب با نوع روتر خود ، قطعه مناسب را تهیه و استفاده نمایید . در ادامه به برخی از قابلیت‌های این ماژول اشاره می‌کنیم .

• پست صوتی : یکی از قابلیت‌های CUE پست صوتی است که بسته به نوع آن تعداد صندوق‌های قابل پشتیبانی متغیر خواهد بود .
• تلفن گویا : یکی از قابلیت‌هایی که عموما در تمامی سازمان‌ها یا شرکت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد تلفن گویا می‌باشد . به کمک این ماژول می‌توانید قابلیت تلفن گویا را در سرور CME خود راه‌اندازی نمایید .
• SRSV : به طور خلاصه می‌توان گفت توسط این ماژول می‌توان یک بکاپ برای سرور CUC ( در مورد آن صحبت خواهیم کرد ) ایجاد نمود .
• SRTS : به طور خلاصه می‌توان گفت به کمک این قابلیت می‌توان یک بکاپ برای سرور CUCM ( در مورد آن صحبت خواهیم کرد ) ایجاد نمود .

معرفی CUCM , ابر غول مرکز تلفنی تحت شبکه در دنیا

یکی از مهم‌ترین محصولات ویپ سیسکو CUCM می‌باشد . اگر بخواهیم کمی واقع بین باشیم ، مرکز تلفن راه‌اندازی شده به کمک CME در بسیاری از سناریو‌ها کاربردی نخواهد بود ( البته در یک سناریو به شدت کاربردی هست که در مقالات بعدی به آن می‌پردازیم ) . استفاده از CME معمولا محدودیت‌های خاص خود را دارد که شاید بتوان از آن فقط در سازمان‌های یا ادارات کوچک استفاده نمود . به طور خلاصه می‌توان گفت : CUCM مرکز تماس نرم‌افزاری قوی‌تر و کاربردی‌تر کمپانی سیسکو می‌باشد که در مقیاس‌های نسبتا بزرگ و تعداد تلفن‌های زیاد با قابلیت‌های متعدد استفاده می‌شود . برای راه‌اندازی CUCM عموما از یک ماشین مجازی با حداقل RAM 8 و هارد ۱۲۰ گیگ استفاده می‌شود . بدیهی است که راه‌اندازی این سرور نیازمند لایسنس مخصوص به خود می‌باشد . ( امان از کرک !!! )

یکی از تفاوت‌های مهم بین CUCM و CME قراردادن سرور بکاپ برای مرکز تلفن می‌باشد . به طور خلاصه می‌توان گفت عمل قرار دادن سرور بکاپ برای مرکز تلفن CME معمولا مشکلات و معایب خاص خود را دارد که باعث می‌شود کمتر از آن در سناریو‌های خود استفاده کنیم . ولی در مرکز تلفن CUCM شما می‌توانید در هر کلاستر یک سرور اصلی یا Publisher ( که دیتابیس اصلی را دارد ) و ۱۹ سرور زیرمجموعه یا Subscriber داشته باشید . که حداکثر هشت Subscriber می‌توانند قابلیت Call Manager یا مدیریت تماس‌ها را داشته باشند ( اگر گیج شدی اصلا نگران نباش ، در ادامه مقالات همه مطالب به خوبی براتون جا می‌افته . فقط حتما همه مقالات رو با ما دنبال کنید ) . نکته‌ی دیگری که بهتر است بدانید این است که دیتابیس اصلی ، در سرور Publisher ذخیره می‌شود ، حتی زمانی که تغییری در سرور‌های Subscriber‌ های خود ایجاد می‌کنید ، این آپدیت به سرور Publisher منتقل شده و از آنجا در دسترس سرور‌های دیگر قرار می‌گیرد .

سرورهای بکاپ CUCM به صورت Active-Active ( فعالیت همزمان چند سرور ) فعالیت می‌کنند . خدمات voip مسئله‌ای که باید در این باره به آن توجه ویژه داشته باشید این است که سرور اصلی CUCM با Publisher تفاوت دارد . به عبارتی می‌توان گفت ما به سروری Publisher می‌گوییم که نسخه اصلی دیتابیس روی آن قرار داشته باشد . در حالی که سرور اصلی CUCM سروری است که هر گروه تلفن‌ها آن را سرور اصلی می‌بینند و در درجه‌ی اول تلاش می‌کنند تا به آن متصل شوند . به عنوان مثال در تصویر فوق سرور اصلی برای تلفن سمت چپ سروی یک و سرور اصلی برای تلفن سمت راست سرور دو است . حال اگر مشکلی در اتصال هر یک از تلفن‌ها به سرور اصلی خود رخ دهد ، آن تلفن خود را در سرور دیگر رجیستر می‌کند .

جمع‌ بندی :

تا این مرحله بخش اول معرفی محصولات وپ سیسکو به پایان می‌رسد . در این مقاله با ۴ هسته اصلی محصولات ویپ سیسکو آشنا شدیم و سه محصول CUCM ، CME ، CUE را مورد بررسی قرار دادیم . در قسمت بعدی مقالات آموزش ویپ سیسکو به بررسی دیگر محصولات و راه‌کار‌های ویپ سیسکو می‌پردازیم .

در صورت وجود هرگونه سوال یا ابهام در رابطه با قسمت چهارم آموزش VOIP سیسکو ، مشکلات خود را در بخش دیدگاه‌ها با کارشناس ویپ سیسکو گروه ویپینگ در میان بگذارید .

PVDM چیست ؟

سلام . به دومین قسمت مقالات آموزش ویپ سیسکو خوش آمدید . در این قسمت از دوره آموزش VOIP سیسکو  و یا Cisco Collaboration می‌خواهیم بحث را با یکی از مهم‌ترین قطعات ضروری برای راه‌اندازی یک مرکز تلفنی مبتنی بر راه‌کارهای سیسکو ، یعنی PVDM ادامه دهیم . اولین سوالی که حتما برای شما مطرح می‌شود این است که  PVDM چیست و چه کاربردی دارد ؟ برای پاسخ به این سوال و بررسی نحوه انتخاب یک PVDM مناسب برای Router سیسکو در ادامه مقاله با ما همراه باشید .

ماژول PVDM در روترهای CISCO چیست ؟

برای پاسخ به این سوال بگذارید یک قدم به عقب بازگردیم . همه‌ی ما می‌دانیم که روتر‌های سیسکو یکی از پرکاربرد‌ترین تجهیزات برای راه‌اندازی شبکه یک سازمان می‌باشند و این روتر‌ها در شبکه وظیفه مسیریابی و ارسال و دریافت اطلاعات را بر عهده دارند . بنابراین زمانی که برای یک شرکت یک روتر سیسکو تهیه می‌کنید منابع سخت‌افزاری آن روتر صرفا برای مسیریابی و ارائه سرویس به شبکه طراحی شده است و ما اگر بخواهیم از آن روتر برای پردازش بسته‌های صوتی آنالوگ به دیجیتال ( فرایند ابتدایی VOIP ) نیز استفاده کنیم باید منابع سخت‌افزاری لازم برای آن روتر را نیز تامین نماییم .

حال که با دلیل احتیاج به منابع سخت‌افزاری دیگر برای راه‌اندازی ویپ سیسکو آشنا شدید ، خدمات ویپ باید بدانید که وظیفه تبدیل بسته‌های صوتی آنالوگ به دیجیتال بر عهده چیپ‌های DSP می‌باشد . به طور خلاصه می‌توان گفت DSP‌ ها چیپ‌هایی هستند که وظیفه پردازش عملیات نمونه‌گیری ، رمز‌نگاری و فشرده‌سازی صداهای آنالوگی که وارد روتر می‌شوند را بر عهده دارند . این DSP ها بر روی ماژولی به نام PVDM سوار هستند . در ادامه می‌توانید تصویر یک ماژول PVDM را مشاهده نمایید .

تذکر : همانطور که گفته شد DSP ها وظیفه پردازش اطلاعات Voice را بر عهده دارند . بنابراین اگر شما از ماژول‌های VIC FXO – FXS به تنهایی استفاده نمایید نتیجه این خواهد بود که سیستم تلفنی شما به درستی کار نخواهد کرد و شما با شبکه PSTN هیچ ارتباطی نخواهید داشت .

تذکر : همانطور که در تصویر فوق مشاهده می‌نمایید PVDM ها شباهت زیادی با Memory های قدیمی دارند بنابراین دقت کنید که آن را با RAM روتر اشتباه نگیرید . این ماژول‌ها درست مانند RAM روتر روی بورد اصلی روتر قرار می‌گیرند.

در تصویر زیر می‌توانید کارت Memory روتر که با دایره‌ی زرد رنگ مشخص شده است و PVDM که با دایره‌ی قرمز مشخص شده است را مشاهده نمایید .

نسل‌های مختلف PVDM چیست ؟

پس از پاسخ به سوال PVDM چیست ؟ می‌خواهیم انواع یا بهتر است بگوییم نسل‌های مختلف آن را بهتر بشناسیم . PVDM ها امروزه در نسل‌های دو ( برای روتر‌های سری ISR ) سه ( برای روتر‌های سری ISR G2 ) و چهار ( برای روتر‌های سری جدید مانند ۴۴۰۰ ، ۴۳۰۰ و … ) در بازار موجود می‌باشند . خدامت voip در ادامه برای درک بهتر از نحوه انتخاب و خرید PVDM مناسب به چند مورد از پارت‌نامبر‌های آن اشاره می‌کنیم .

ماژول PVDM نسل دو

• PVDM2-8 : با قابلیت ۸ کانال Voice و Video
• PVDM2-16 : با قابلیت ۱۶ کانال Voice و Video
• PVDM2-32 : با قابلیت ۳۲ کانال Voice و Video
• PVDM2-48 : با قابلیت ۴۸ کانال Voice و Video
• PVDM2-64 : با قابلیت ۶۴ کانال Voice و Video

ماژول PVDM نسل سه

• PVDM3-16 : با قابلیت ۱۶ کانال Voice و Video
• PVDM3-32 : با قابلیت ۳۲ کانال Voice و Video
• PVDM3-64 : با قابلیت ۶۴ کانال Voice و Video
• PVDM3-128 : با قابلیت ۱۲۸ کانال Voice و Video
• PVDM3-192 : با قابلیت ۱۹۲ کانال Voice و Video
• PVDM3-256 : با قابلیت ۲۵۶ کانال Voice و Video

همانطور که در لیست فوق مشاهده می‌نمایید تعداد کانال Voice و Video در مدل‌های مختلف PVDM با یکدیگر متفاوت می‌باشد . اما اعداد نوشته شده در نام PVDM چیست ؟ عدد اول از سمت چپ نسل PVDM و عدد دوم از سمت چپ نشان دهنده تعداد تماس همزمانی است که آن PVDM با کدک G711 می‌تواند پشتیبانی کند . پس با ذکر این موضوع حتما متوجه شده‌اید که هنگام انتخاب PVDM باید تعداد تماس‌ همزمان و کدک مورد استفاده در سناریوی خود را در نظر داشته باشد . اما گاهی اوقات به دلیل پیچیدگی سناریو ممکن است محاسبه PVDM مورد نیاز برای روتر کمی دشوار باشد . در این حالت بهتر است با مراجعه به سایت رسمی سیسکو و معرفی سناریوی خود PVDM مورد نیاز را محاسبه نمایید .

جمع بندی و نکات مهم برای انتخاب PVDM :

حال که پاسخ سوال PVDM چیست ؟ را متوجه شدیم و انواع نسل‌ها و نحوه انتخاب آن را مورد بررسی قرار دادیم می‌خواهیم با طرح چند پرسش و پاسخ به یکسری از نکات بسیار مهم مرتبط با PVDM اشاره نماییم .

• هیچ تماسی با بیرون از شبکه ندارم و تمامی تماس‌ها درون شرکت و با یک روتر انجام می‌شوند . آیا باز هم PVDM احتیاج دارم ؟
  خیر . همانطور که گفته شد DSP های موجود روی PVDM تنها برای عمل تبدیل کدک ، رمزنگاری و … استفاده می‌شوند . بنابراین زمانی که هیچ گونه تغییر کدکی در روتر انجام نمی‌شود نیازی به PVDM نخواهد بود .

• آیا امکان تبدیل PVDM2 برای روترهای ۲۹۰۰ ، ۳۹۰۰ وجود دارد ؟بله ، مبدل PVDM2 با نام PVDM Adapter وجود دارد

• آیا می‌توان روی یک روتر از یک PVDM3 و یک PVDM2 با تبدیل استفاده نمود ؟
  خیر . تمامی PVDMهای استفاده شده در یک دامین یا یک بورد باید از یک نسل باشند .

مباحث مرتبط با مقاله ( PVDM چیست ؟ ) در همینجا به پایان می‌رسد . در قسمت بعدی سری مقالات آموزش ویپ سیسکو بحث را با یکی دیگر از مباحث Collaboration ادامه خواهیم داد . در صورت وجود هرگونه سوال یا ابهام از طریق بخش دیدگاه‌ها با کارشناسان ویپ Cisco ما در ارتباط باشید .

آموزش ویپ سیسکو COLLABORATION

سلام . به اولین قسمت از دوره‌ آموزش ویپ سیسکو خوش آمدید . در این دوره از مقالات آموزش ویپ گروه ویپینگ می‌خواهیم به بررسی و آموزش گام به گام مراکز تلفنی تحت شبکه کمپانی بسیار قدرتمند Cisco بپردازیم . برای شروع در ابتدای کار با مباحث و مفاهیم اولیه سیستم‌های تلفنی شروع می‌کنیم و گام به گام با توضیح مطالب مختلف و انجام سناریو‌های متعدد به سمت یادگیری این تکنولوژی بی‌نظیر حرکت می‌کنیم . مباحث انتخابی این مقالات بر اساس سرفصل‌های کتاب Cisco Collaboration با کد آزمون ۰۶۰-۲۱۰ می‌باشد که برای شرکت در آزمون رسمی CCNA Collaboration آشنایی با آن ضروری است .

مفاهیم اولیه آموزش ویپ سیسکو :

همانطور که می‌دانید برای تسلط بر یک بحث علمی ، باید درک درستی از مفاهیم اولیه و پایه‌ای آن مبحث داشته باشیم . چراکه در هنگام پیاده‌سازی سناریو‌های متعدد با اصطلاحات و پارامتر‌هایی رو به رو می‌شویم که برای کارکرد درست سیستم ویپ مجبور به تنظیم آن‌ها هستیم . به همین علت در شروع دوره آموزش ویپ سیسکو مفاهیم و مطالب پایه‌ای را مورد بررسی قرار می‌دهیم و در ادامه با مباحث اصلی و پیچیده‌ی Collaboration یادگیری این تکنولوژی جذاب را ادامه می‌دهیم .

Signaling درخطوط آنالوگ :

یکی از مفاهیم و مطالب مقدماتی که باید برای راه‌اندازی یک سیستم تلفنی ویپ با آن آشنایی داشته باشید خدمات ویپ انواع سیگنالینگ در خطوط آنالوگ می‌باشد . خط تلفنی که ارتباط شما را با مرکز مخابرات منطقه شما برقرار می‌کند دارای یک زوج سیم می‌باشد که یکی از آن‌ها Ground یا قطب مثبت ( که به آن Tip گفته می‌شود ) و دیگری باطری یا قطب منفی ( که به آن ( Ring گفته می‌شود ) می‌باشد . خط آنالوگ دارای دو نوع سیگنالینگ Loop Start و Ground Start می‌باشد که عموما از Loop start برای خانه‌ها و از Ground Start برای سیستم تلفنی‌های جدیدی که در مراکز بزرگ به کار برده می‌شوند ، استفاده می‌کنند .

از جمله تفاوتی که میان این دو نوع سیگنالینگ وجود دارد وجود Glare یا خط رو خط  در سیگنالینگ نوع Loop Start می‌باشد . نحوه عملکرد سیگنالینگ Ground Start از تلفن‌های پولی الگو برداری شده است . به این صورت که تا زمانی که درون تلفن سکه نمی‌انداختید صدای بوق را نمی‌شنیدید .

Signaling درخطوط دیجیتال :

همانطور که می‌دانید امروزه دیگر در بسیاری از سازمان‌ها و ادارات از خطوط دیجیتال خدمات voip برای برقراری تماس تلفنی استفاده می‌شود . این خطوط به ما این امکان را می‌دهند تا با استفاده از یک زوج سیم تعداد زیادی تماس همزمان برقرار کنیم . علاوه بر این توسط خطوط دیجیتال می‌توانیم صدای طرفین تماس را برای مسافت‌های بسیار دور تقویت و ارسال نماییم . یکی از مباحث مهمی که در مراحل آموزش ویپ سیسکو باید با آن آشنایی داشته باشیم سیگنالینگ خطوط دیجیتال می‌باشد . خطوط دیجیتال عموما در کشور‌های کانادا ، آمریکا و ژاپن در قالب T1 و در ایران و کشور‌های اروپایی در قالب E1 به درخواست کننده‌گان ارائه می‌شود . یک خط T1 دارای ۲۴ کانال صوتی با پهنای باند ۶۴ Kkbps و یک خط E1 دارای ۳۲ کانال برای ارسال صوت می‌باشد .

خطوط دیجیتال دارای ۲ نوع سیگنالینگ می‌باشند .

• CAS) Channel Associated Signaling) : در این حالت اطلاعات سیگنالینگ در میان بقیه فرکانس مکالمات به عنوان صوت منتقل می‌شود .
• CCS) Common Channel Signaling) : در این حالت اطلاعات سیگنالینگ در دو کانال مجزا ارسال می‌شود .

آشنایی با PSTN :

برای درک بهتر مراحل آموزش ویپ سیسکو بهتر است با برخی از کلمات و واژه‌های تخصصی این زمینه آشنا شوید .

Local Loop : لینک بین مشتری ( مانند خانه یا ادارات ) با مرکز مخابرات می‌باشد .

Trunk : ارتباط بین سوییچ‌ها را ترانک می‌گویند . این سوییچ‌ها می‌توانند سوییچ‌های مخابرات یا خصوصی باشند .

Private Switch : منظور از سوییچ خصوصی شبیه‌سازی یک PSTN در مقیاس کوچک برای یک شرکت می‌باشد تا دیگر نیازی به برقراری ارتباط با مخابرات برای برقراری تماس داخلی نباشد .

Digital Telephone : تلفن‌هایی هستند که عموما به PBX متصل می‌شوند . این تلفن‌ها صدا را به کد‌های ۰ و ۱ تبدیل کرده و به سمت مرکز تلفن ارسال می‌کنند . تلفن‌های دیجیتال بر خلاف تلفن‌های معمولی که از دو کابل برای اتصال استفاده می‌کنند ، از ۴ سیم یا دو زوج سیم برای اتصال به PBX استفاده می‌کنند .

کدک صوتی :

یکی از مهم‌ترین پارامتر‌هایی که باید در مراحل آموزش ویپ سیسکو با آن آشنایی داشته باشید ، کدک‌های صوتی می‌باشد . یک کارشناس راه‌اندازی مراکز تلفنی ویپ باید با انواع کدک‌های صوتی و کاربرد‌ آن‌ها در سناریو‌های مختلف آشنایی کامل داشته باشد . چرا که در صورتی که در زمان پیاده‌سازی یک مرکز تلفن ویپ Codec صوتی مناسب انتخاب نشود ، ممکن است با مشکلات بسیاری مانند قطع و وصل شدن صدا ، تاخیر در صدا ، اکو و …. مواجه شوید . مفهوم کدک صوتی به طور کامل در مقاله ( کدک صوتی چیست ؟ ) از مقالات کابردی گروه VoiPing بررسی شده است اما به طور خلاصه می‌توان گفت به نحوه تبدیل یک صدای یا موج آنالوگ به سیگنال دیجیتال Codec صوتی گفته می‌شود . این فرایند تبدیل در کدک‌های مختلف به شکل‌های گوناگونی انجام می‌شود که همین امر باعث به وجود آمدن انواع زیادی کدک می‌شود .

جمع‌بندی قسمت اول :

در قسمت اول دوره بلاگی آموزش ویپ سیسکو با روند آموزشی مقالات سیسکو ، انواع سیگنالینگ خطوط آنالوگ ، انواع خطوط دیجیتال و سیگنالینگ آن‌ها ، کلمات و اصطلاحات پرکاربرد دنیای VOICE و مفهوم کلی کدک‌های صوتی که برای شروع دوره آموزش ویپ سیسکو دانستن آنها ضروری می‌باشد ،  آشنا شدیم . در مقاله‌ی بعدی یادگیری دوره‌ی Collaboration را با معرفی قطعات اصلی روتر‌ها و تجهیزات سیسکو ادامه خواهیم داد .

در صورت وجود هر‌گونه سوال یا ابهام می‌توانید از بخش نظرات برای برقراری ارتباط با کارشناسان VOIP سیسکو گروه VoiPing در ارتباط باشید .

تغییر فریمور تلفن سیسکو مدل ۷۹۶۱ و ۷۹۴۱

در این قسمت از مقالات آموزشی ویپ سیسکو به بررسی نحوه تغییر Firmware تلفن سیسکو ۷۹۶۱ و ۷۹۴۱ که نسبتا از Frimware یکسانی استفاده می‌کنند ، می‌پردازیم . همانطور که در مقاله آموزشی نحوه تغییر FIRMWARE تلفن سیسکو ۷۹۶۰ و ۷۹۴۰ ذکر شد ، در برخی مواقع لازم است تا فریمور برخی از تلفن‌های قدیمی سیسکو که به صورت پیش فرض از پروتکل SIP پشتیبانی نمی‌کنند را تغییر دهیم . که در این مقاله آموزشی به نحوه تغییر فریمور ۷۹۶۱ و ۷۹۴۱ می‌پردازیم .

همانند قبل در اولین قدم از تغییر فریمور تلفن سیسکو به تشخیص نوع Firmware نصب شده روی تلفن می‌پردازیم .

تشخیص نوع فریمور تلفن CISCO :

برای این کار همانند مدل ۷۹۴۰ و ۷۹۶۰ در ابتدا در منوی Setting وارد بخش Status شوید و سپس Firmware versions را انتخاب نمایید . همانطور که در تصویر ذیل می‌بینید در زیر Application Load ID یک مقدار مانند P0S308200 نمایش داده می‌شود که کارکتر سوم آن یکی از مقادیر ذیل می‌باشد .

• اگر ۰ باشد Firmware تلفن از نوع SCCP می‌باشد .
• اگر S باشد Firmware تلفن از نوع SIP است .
• اگر M باشد Firmware تلفن از نوع MSCP می‌باشد .

بررسی روند تغییر فریمور تلفن سیسکو ۷۹۶۱ و ۷۹۴۱ :

همانند مدل ۷۹۶۰ و ۷۹۴۰ ، برای تغییر فریمور تلفن ۷۹۶۱ و یا ۷۹۴۱ ابتدا خدمات ویپ باید فایل‌های فریمور مورد نیاز را تهیه کنیم (فایل‌های لازم در انتهای این مقاله برای دانلود قرار داده شده است) سپس از طریق یک سرویس TFTP سرور ، آن فایل‌ها را برای تلفن در دسترس قرار دهیم . از طرفی در برخی موارد ممکن است به دلایل مختلفی مانند بوت نشدن تلفن و یا …. نتوانیم به صورت دستی روی تلفن ، IP سرور TFTP را تنظیم نماییم در چنین حالتی باید از یک سرویس DHCP برای معرفی سرور TFTP با Option شماره ۶۰ و یا ۱۵۰ استفاده نماییم .

پس با توجه به توضیحات ذکر شده به طور کلی پس از آماده سازی فایل‌های لازمه به یک TFTP Server و یک DHCP سرور احتیاج داریم . در این سناریو از نرم‌افزار Tftpd64 برای راه‌اندازی TFTP و DHCP سرور استفاده می‌کنیم .

تذکر : همانطور که می‌دانیم اگر در شبکه خود بیش از یک DHCP server داشته باشیم ممکن است با اختلال رو به رو شویم .

تذکر : قابلیت DHCP باید روی تلفن فعال باشد و روی آن IP قرار نگرفته باشد .

آماده سازی فایل‌ها برای تغییر فریمور تلفن سیسکو ۷۹۶۱ و ۷۹۴۱ :

آماده‌سازی فایل‌ها برای ۷۹۶۱ و ۷۹۴۱ شباهت زیادی به تنظیم فایل‌های ۷۹۶۰ و ۷۹۴۰ دارد . زمانی‌ که می‌خواهید فریمور تلفن سیسکو ۷۹۶۱ و ۷۹۴۱ را به حالت سیپ ساپورت تغییر دهیم ، فایل‌های کانفیگ و فریمور تلفن که لینک دانلود آن در پایین صفحه وجود دارد نگاه می‌کنید ، در این میان فایل‌هایی را می‌بینید که نام‌ آن‌ها فرمت SEP************.cnf را دارند . هر یک از این فایل‌ها فایل کانفیگ یک تلفن می‌باشند که برای تنظیم ، باید در مرحله‌ی اول نام فایل را به فرمت sip(mac-address).cnf تغییر دهید ( مثلا SIP1a2a3a4a5a6a.cnf ) و سپس آن را با notepad باز کرده و مقادیر مورد نظر خود را برای تنظیم تلفن وارد نمایید . خدمات voip با کمی دقت به متن فایل‌ کانفیگ می‌توان به سادگی نحوه تغییر آن را متوجه شد. به عنوان مثال به چند مورد از سطر‌های اصلی آن اشاره می‌کنیم .

همانطور که در جدول فوق مشاهده می‌کنید گزینه‌های زیادی برای تنظیم دقیق تلفن وجود دارد که ما به صورت سطحی به برخی از آن‌ها اشاره کردیم .

تغییر فریمور تلفن سیسکو ۷۹۴۱ و ۷۹۴۱ با TFTPD64 :

در ابتدای کار باید تلفن و کامپیوتر در یک شبکه به یکدیگر متصل باشند . سپس تنظیمات TFTP را روی نرم‌افزار به صورت ذیل انجام می‌دهیم .

۱- ابتدا وارد نرم‌افزار می‌شویم و روی Settings کلیک می‌کنیم .

۲- سپس وارد تب TFTP می‌شویم و فیلد‌های ذیل را پر می‌کنیم

• Base Directory : در این قسمت آدرس یک فولدر که فایل‌های Firmware جدید را درون آن قرار داده‌اید را وارد نمایید . لازم به ذکر است که فایل‌های Firmware باید از حالت فشرده خارج شده باشد . ( باید Firmware جدید SIP را متناسب با تلفن خود دانلود نمایید . Firmware مناسب SIP ساپورت برای تلفن ۷۹۶۱ در پایین صفحه قابل دانلود می‌باشد . )
• Bind TFTP to this address : در این قسمت باید کارت شبکه‌ای که از طریق آن به تلفن دسترسی دارید و می‌خواهید روی آن سرویس TFTP اجرا شود را وارد نمایید

۳- سپس وارد تب DHCP می‌شویم و فیلد‌های ذیل را پر می‌کنیم .

• IP pool start address : در این فیلد شروع آدرس‌های DHCP مورد نظر را وارد نمایید .
• Size of pool : در این قسمت تعداد IP ارائه شده در DHCP را وارد نمایید .
• Def router : برای تغییر Firmware بهتر است در این بخش IP سیستم خود (TFTP Server) را وارد نمایید .
• Mask : Mask ای پی را وارد نمایید .
• Additional option : در این بخش باید در فیلد اول عدد ۶۰ و در فیلد دوم آدرس سیستم خود ( TFTP Server ) را بدهید . ( در فیلد اول باید عدد Option وارد شود که معمولا عدد ۶۰ یا ۱۵۰ قرار می‌گیرد . )
• Bind DHCP to this address : در این قسمت باید کارت شبکه‌ای که از طریق آن به تلفن دسترسی دارید و می‌خواهید روی آن سرویس DHCP اجرا شود را وارد نمایید .

۴- پس از انجام مراحل فوق روی ok کلیک می‌کنیم . سپس در مرحله آخر کافیست یک بار تلفن خود را خاموش و روشن نمایید . تلفن در هنگام بوت شدن با سرور TFTP ارتباط برقرار کرده و فایل‌های Firmware جدید را دریافت می‌کند .

برای مطالعه و آموزش بیشتر مطالب مرتبط با تجهیزات ویپ Cisco ، بلاگ‌های آموزش ویپ گروه VoiPing را دنبال نمایید . در مقالات بعدی به تغییر Firmware دیگر تلفن‌های سیسکو و کانفیگ تجهیزات ویپ این شرکت می‌پردازیم .

در صورت وجود هرگونه سوال یا ابهام در مورد تغییر فریمور تلفن سیسکو مدل ۷۹۶۱ و ۷۹۴۱ در بخش دیدگاه‌ها با ما در ارتباط باشید .

تغییر FIRMWARE تلفن سیسکو مدل ۷۹۶۰ و ۷۹۴۰

در این مقاله آموزشی به بررسی نحوه تغییر Firmware تلفن سیسکو ۷۹۶۰ و ۷۹۴۰ که از فریمور نسبتا یکسانی استفاده می‌کنند ، می‌پردازیم . همانطور که می‌دانیم برای اتصال تلفن‌های ویپ به مرکز تلفن استریسک عموما از پروتکل SIP استفاده می‌شود ، این در حالی است که تلفن‌های ۷۹۶۰ ، ۷۹۴۰ و اغلب تلفن‌های شرکت سیسکو به صورت پیش فرض از پروتکل اختصاصی خود یعنی SCCP استفاده می‌نمایند . بنابراین برای اتصال این تلفن‌ها به مرکز تلفن استریسک یا باید از ماژول Chan_SCCP در استریسک استفاده شود و یا فریمور تلفن‌های سیسکو به فریموری که پروتکل SIP را پشتیبانی می‌کند تبدیل شود . لازم به ذکر است که تلفن‌های جدید برند سیسکو همگی به صورت پیش‌فرض هم از پروتکل SCCP و هم از SIP پشتیبانی می‌کنند .

ما در این مقاله به بررسی راهکار دوم یعنی تغییر فریمور تلفن‌های سیسکو ۷۹۶۰ و ۷۹۴۰ می‌پردازیم .

در اولین قدم از تغییر فریمور تلفن سیسکو به نحوه تشخیص نوع Firmware نصب شده روی تلفن می‌پردازیم .

تشخیص نوع فریمور تلفن CISCO :

برای این کار ابتدا در منوی Setting وارد بخش Status شوید و سپس Firmware versions را انتخاب نمایید . همانطور که در تصویر ذیل می‌بینید در زیر Application Load ID یک مقدار مانند P0S308200 نمایش داده می‌شود که کارکتر سوم آن یکی از مقادیر ذیل می‌باشد .

• اگر ۰ باشد Firmware تلفن از نوع SCCP می‌باشد .
• اگر S باشد Firmware تلفن از نوع SIP است .
• اگر M باشد Firmware تلفن از نوع MSCP می‌باشد .

بررسی روند تغییر FIRMWARE تلفن سیسکو ۷۹۶۰ و ۷۹۴۰ :

برای تغییر فریمور تلفن ۷۹۶۰ و یا ۷۹۴۰ ابتدا باید فایل‌های مورد نیاز را تهیه کنیم (فایل‌های لازم در انتهای این مقاله برای دانلود در دسترس می‌باشند) سپس از طریق یک سرویس TFTP سرور آن فایل‌ها را برای تلفن در دسترس قرار دهیم . از طرفی در برخی موارد ممکن است به دلایل مختلفی مانند بوت نشدن تلفن و یا …. نتوانیم به صورت دستی روی تلفن ، IP سرور TFTP را تنظیم نماییم در چنین حالتی باید از یک سرویس DHCP برای معرفی سرور TFTP با Option شماره ۶۰ و یا ۱۵۰ استفاده نماییم .

پس با توجه به توضیحات ذکر شده به طور کلی پس از آماده سازی فایل‌های لازمه به یک TFTP Server و یک DHCP سرور احتیاج داریم . در سناریویی که قصد انجام آن را داریم ما از نرم‌افزار Tftpd64 برای راه‌اندازی TFTP و DHCP استفاده می‌نماییم .

تذکر : همانطور که می‌دانیم اگر در شبکه خود بیش از یک DHCP server داشته باشیم خدمات ویپ ممکن است با اختلال رو به رو شویم .

تذکر : قابلیت DHCP باید روی تلفن فعال باشد و روی آن IP قرار نگرفته باشد .

آماده سازی فایل‌ها برای تغییر فریمور تلفن سیسکو ۷۹۶۰ و ۷۹۴۰ :

همانطور که ذکر شد در سناریویی که مطرح می‌کنیم ، می‌خواهیم فریمور تلفن سیسکو ۷۹۶۰ را به حالت سیپ ساپورت تغییر دهیم . اگر به فایل‌های کانفیگ و فریمور تلفن که لینک دانلود آن در پایین صفحه وجود دارد نگاه کنید ، فایل‌هایی را می‌بینید که نام‌ آن‌ها فرمت SIP************.cnf را دارند . این فایل‌ها فایل کانفیگ تلفن می‌باشند که برای تنظیم تلفن باید در مرحله‌ی اول نام فایل را به فرمت sip(mac-address).cnf تغییر دهید ( مثلا SIP1a2a3a4a5a6a.cnf ) و سپس این فایل و فایل SIPDefault.cnf را با notepad باز کرده و مقادیر مورد نظر خود را برای تنظیم تلفن وارد نمایید . با کمی دقت به متن فایل‌های کانفیگ می‌توانید نحوه تغییر آن را متوجه شوید . به عنوان مثال به چند مورد از سطر‌های اصلی آن اشاره می‌کنیم .

sip( مک آدرس ).cnf فایل

line1_authname: “شماره یا یوزر داخلی”
line1_password: “پسورد داخلی”

SIPDefault.cnf فایل

proxy1_address: “آدرس سرور”

برای آشنایی بیشتر با نحوه نوشتن جامع فایل‌های کانفیگ بهتر است تحقیقات و مطالعاتی متناسب با تلفن مورد نظر خود داشته باشید .

تغییر FIRMWARE تلفن سیسکو ۷۹۶۰ و ۷۹۴۰ با TFTPD64 :

در ابتدای کار باید تلفن و کامپیوتر در یک شبکه به یکدیگر متصل باشند . سپس تنظیمات TFTP را روی نرم‌افزار به صورت ذیل انجام می‌دهیم .

۱- ابتدا وارد نرم‌افزار می‌شویم و روی Settings کلیک می‌کنیم .

۲- سپس وارد تب TFTP می‌شویم و فیلد‌های ذیل را پر می‌کنیم

• Base Directory : در این قسمت آدرس یک فولدر که فایل‌های Firmware جدید را درون آن قرار داده‌اید را وارد نمایید . خدمات voip لازم به ذکر است که فایل‌های Firmware باید از حالت فشرده خارج شده باشد . ( باید Firmware جدید SIP را متناسب با تلفن خود دانلود نمایید . Firmware مناسب SIP ساپورت برای تلفن ۷۹۶۰ در پایین صفحه قابل دانلود می‌باشد . )
• Bind TFTP to this address : در این قسمت باید کارت شبکه‌ای که از طریق آن به تلفن دسترسی دارید و می‌خواهید روی آن سرویس TFTP اجرا شود را وارد نمایید

۳- سپس وارد تب DHCP می‌شویم و فیلد‌های ذیل را پر می‌کنیم .

• IP pool start address : در این فیلد شروع آدرس‌های DHCP مورد نظر را وارد نمایید .
• Size of pool : در این قسمت تعداد IP ارائه شده در DHCP را وارد نمایید .
• Def router : برای تغییر Firmware بهتر است در این بخش IP سیستم خود (TFTP Server) را وارد نمایید .
• Mask : Mask ای پی را وارد نمایید .
• Additional option : در این بخش باید در فیلد اول عدد ۶۰ و در فیلد دوم آدرس سیستم خود ( TFTP Server ) را بدهید . ( در فیلد اول باید عدد Option وارد شود که معمولا عدد ۶۰ یا ۱۵۰ قرار می‌گیرد . )
• Bind DHCP to this address : در این قسمت باید کارت شبکه‌ای که از طریق آن به تلفن دسترسی دارید و می‌خواهید روی آن سرویس DHCP اجرا شود را وارد نمایید .

۴- پس از انجام مراحل فوق روی ok کلیک می‌کنیم . سپس در مرحله آخر کافیست یک بار تلفن خود را خاموش و روشن نمایید . تلفن در هنگام بوت شدن با سرور TFTP ارتباط برقرار کرده و فایل‌های Firmware جدید را دریافت می‌کند .

برای مطالعه و آموزش بیشتر مطالب مرتبط با تجهیزات ویپ Cisco ، بلاگ‌های آموزش ویپ گروه VoiPing را دنبال نمایید . در مقالات بعدی به تغییر Firmware دیگر تلفن‌های سیسکو و کانفیگ تجهیزات ویپ این شرکت می‌پردازیم .